Prędkość przepływu wody w rurociągach
Prędkość przepływu wody w rurociągach ma istotne znaczenie na generowane straty liniowe i miejscowe oraz zużywanie się rurociągów i armatury. W zależności od przeznaczenia rurociągów określa się graniczne prędkości wody.
Poniżej przedstawiam zalecane prędkości wody w sieciach i instalacjach wodociągowych oraz pompowniach wody.
Rurociągi ssawne w pompowniach wody – Zalecane prędkości przepływu wody w przewodach:
– ogólna zalecana prędkość 0,5-1,0 m/s (obliczona ze względu na kawitację),
– dla pomp wirowych przy niskiej temperaturze do 2,0 m/s (zalecane do 1,5 m/s),
– dla pomp specjalnych dla wody gorącej (pracujących z napływem) do 3,0 m/s.
Należy tak dobrać średnicę przewodu ssawnego, aby przy maksymalnym przepływie wody, prędkość przepływu wynosiła od 0,8 do 1,5 m/s. Nie należy przekraczać wartości 1,5 m/s. Wraz ze zmniejszeniem średnicy przewodu ssawnego, zwiększa się prędkość przepływu wody i rośną straty liniowe i miejscowe. Jeżeli rosną straty liniowe i miejscowe maleje nadwyżka antykawitacyjna, maleje wysokość ssania pompy i tym samym rośnie ryzyko występowania zjawiska kawitacji.
Jeżeli zaprojektujemy mniejszą średnicę rurociągu ssawnego musimy zwiększyć napływ na pompy np. projektując wyższy zbiornik retencyjny (zasilający). Jeżeli projektujemy pompownie zasilaną bezpośrednio z sieci wodociągowej musimy zapewnić minimalne ciśnienie przed zestawem hydroforowym (najczęściej 1,0-1,5 bara).
Więcej o kawitacji i projektowaniu rurociągów ssawnych można przeczytać tutaj.
Sieci wodociągowe / Rurociągi tłoczne – Ogólne zalecane prędkości przepływu wody w przewodach:
– w sieci wodociągowej miejskiej rozdzielczej 0,5-1,0 m/s,
– w sieci wodociągowe magistralnej / tranzytowej 1,3-3,0 m/s,
Zaleca się projektowanie sieci wodociągowych na prędkości od 0,3 do 2,0 m/s.
Skrajne prędkości przepływu wody wynoszą od 0,2 do 3,0 m/s.
Sieci wodociągowe – Zalecane prędkości przepływu wody w przewodach w zależności od średnicy przewodu:
Średnica przewodu do 250 mm – prędkość przepływu 0,8-1,2 m/s dla przewodów ssawnych oraz 1,0-1,5 m/s dla przewodów tłocznych,
Średnica przewodu od 250 do 800 mm – prędkość przepływu 1,0-1,5 m/s dla przewodów ssawnych oraz 1,2-2,0 m/s dla przewodów tłocznych,
Średnica przewodu powyżej 800 m – prędkość przepływu 1,5-2,0 m/s dla przewodów ssawnych oraz 1,8-3,0 m/s dla przewodów tłocznych.
Sieci wodociągowe – Zalecane prędkości przepływu wody w przewodach w zależności od średnicy przewodu i przepływu wody przy maksymalnym rozbiorze:
Przepływ Q < = 30 l/s oraz D od 50 do 250 mm – zalecana prędkość przepływu 0,5-1,0 m/s, Przepływ Q od 30 do 120 l/s oraz D od 200 do 350 mm – zalecana prędkość przepływu 0,8-1,25 m/s, Przepływ Q => 120 l/s oraz D od 400 do 1200 mm – zalecana prędkość przepływu 1,0-1,4 m/s.
Instalacje wodociągowe – Zalecane prędkości przepływu wody w przewodach:
– w połączeniach od pionu do punktów czerpalnych do 1,5 m/s,
– w pionach do 1,5 m/s,
– w przewodach rozdzielczych do 1,0 m/s,
– w przyłączach wodociągowych do budynku mieszkalnego do 1,0 m/s.
Instalacje tryskaczowe – Zalecane prędkości przepływu wody w przewodach zgodnie z PN-EN 12845:
– Przy pracy pomp z napływem prędkość w rurociągu ssawnym przy maksymalnym przepływie nie może przekraczać 1,8 m/s,
– Przy pracy pomp ze ssaniem prędkość w rurociągu ssawnym przy maksymalnym przepływie nie może przekraczać 1,5 m/s,
– Prędkość przepływu wody przeciwpożarowej w instalacji tryskaczowej nie powinna przekraczać:
6 m/s przy przepływie przez każdy zawór, czujkę przepływu lub filtr wody,
10 m/s we wszystkich innych punktach systemu.
Literatura.
Norma PN-76 M-34034 Rurociągi – Zasady obliczeń strat ciśnienia,
Norma PN-92 B-01706 Instalacje wodociągowe – Wymagania w projektowaniu,
Norma PN-EN 12845+A2:2010 Stałe urządzenia gaśnicze — Automatyczne urządzenia tryskaczowe – Projektowanie, instalowanie i konserwacja,
E.W. Mielcarzewicz: Obliczanie systemów zaopatrzenia w wodę, Warszawa 2000,
Walden H., Sawicki W.: Tablice i nomogramy do obliczeń strat ciśnienia w przewodach wodociągowych, Warszawa 1968.
Dzień dobry,
mam uwagę co do części zaczynającej się od podtytułu
Sieci wodociągowe – Zalecane prędkości przepływu wody w przewodach w zależności od średnicy przewodu
Wg tekstu zakresy prędkości dla rurociągów ssawnych są wyższe niż dla tłocznych – czy nie powinno być na odwrót? O ile dobrze kojarzę, rurociągi ssawne powinny być wymiarowane na mniejsze prędkości, aby zmniejszyć ryzyko kawitacji na pompie – czy się mylę?
Pozdrawiam,
Maciej Dąbrowski
PS. Nawiasem mówiąc chciałbym pogratulować Panu strony, naprawdę dobre kompendium wiedzy, niejednokrotnie podczas pracy sięgam po nią, bo jest tu wszystko pod ręką 😉
witam.
Podstawy ABC pomp i pompowni: w rurociągach ssawnych prędkość przepływu jest zawsze mniejsza niż w rurociągach tłocznych. Już to poprawiłem, słowo ssawne z toczne było zamienione. W zależności od literatury mamy różne prędkości. Na bazie doświadczenia należy wybrać te najbardziej optymalne pod względem hydrauliki i ekonomi budowy rurociągu. pozdrawiam
WITAM,
Mam pytanie. Jaka powinna być prędkość przepływu wody w rurociągu przed wodomierzem.