Projekt instalacji gazowej w 25 krokach – Praktyczny poradnik asystenta i projektanta
Zacznijmy od podstaw. Definicje instalacji gazu określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
§ 156.
Wewnętrzna instalacja gazu – Instalację gazową zasilaną z sieci gazowej stanowi układ przewodów za kurkiem głównym, prowadzonych na zewnątrz lub wewnątrz budynku, wraz z armaturą, kształtkami i innym wyposażeniem, a także urządzeniami do pomiaru zużycia gazu, urządzeniami gazowymi oraz przewodami spalinowymi lub powietrzno-spalinowymi, jeżeli są one elementem wyposażenia urządzeń gazowych.
§ 159.
Instalacja gazowa budynku zasilanego z sieci gazowej powinna mieć zainstalowany na przyłączu kurek główny, umożliwiający odcięcie dopływu gazu.
Kurek główny powinien być zainstalowany na zewnątrz budynku w wentylowanej szafce co najmniej z materiału trudnozapalnego przy ścianie, we wnęce ściennej lub w odległości nieprzekraczającej 10 m od zasilanego budynku, w miejscu łatwo dostępnym i zabezpieczonym przed wpływami atmosferycznymi, uszkodzeniami mechanicznymi i dostępem osób niepowołanych.
W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza się instalowanie kurka głównego w odległości większej niż 10 m od zasilanego budynku, w wentylowanej szafce, usytuowanej w linii ogrodzenia od ulicy lub ogólnego ciągu pieszego z dostępem do niej od strony zewnętrznej działki budowlanej.
§ 161.
1. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej z sieci gazowej o ciśnieniu do 500 kPa, z której korzysta więcej niż jeden odbiorca lub w której nominalne zużycie gazu jest większe niż 10 m3/h, w przeliczeniu na gaz ziemny wysokometanowy, przed urządzeniem redukcyjnym należy zainstalować zawór odcinający, a za tym urządzeniem – zawór odcinający będący kurkiem głównym.
2. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej ze wspólnej sieci o ciśnieniu do 500 kPa, z której korzysta jeden odbiorca, a nominalne zużycie gazu jest mniejsze niż 10 m3/h, dopuszcza się, aby zawór odcinający zainstalowany przed urządzeniem redukcyjnym był traktowany jako kurek główny. Przepis ten stosuje się także, jeżeli urządzenie redukcyjne jest połączone w jeden zespół z gazomierzem.
… a teraz zajmijmy się już samym projektem.
Podstawowym krokiem do opracowania projektu instalacji gazu jest zebranie materiałów wyjściowych do projektowania. Podstawowe materiały to:
a) Warunki techniczne przyłączenia do sieci gazowej, które określają:
– przewidywany pobór paliwa gazowego,
– rodzaj paliwa gazowego wg PN-C-04750:2011: np. gaz z rodziny gaz ziemny wysokometanowy, symbol E (GZ-50),
– cel wykorzystania paliwa gazowego np. socjalno-grzewcze,
– rodzaj i ilość urządzeń gazowych, które będą podłączone do instalacji gazowej,
– miejsce włączenia do czynnej sieci gazowej (materiał i średnica sieci),
– ciśnienie paliwa gazowego,
– liczbę przyłączy (materiał, średnicę, długość),
– informacje o punkcie redukcyjno-pomiarowym,
– miejsce usytuowania punktu gazowego np. gazomierz umieszczony w szafce wolnostojącej, zamontowanej na granicy posesji lub linii ogrodzenia z bezpośrednim dostępem od strony drogi publicznej,
– charakterystykę układu pomiarowego – typ gazomierza,
– warunki zaprojektowania i wybudowania instalacji gazowej.
UWAGA!
Organ administracji architektoniczno-budowlanej przed wydaniem pozwolenia na budowę wewnętrznej instalacji gazu sprawdza zgodność zaprojektowanych urządzeń gazowych oraz ich pobór gazu określony w projekcie budowlanym z warunkami wydanymi przez spółkę gazowniczą.
Jeżeli pobór gazu z projektu będzie większy niż w wydanych warunkach technicznych, organ administracji wyda postanowienie o uzupełnienie o aktualne warunki techniczne.
b) Rzuty wszystkich kondygnacji budynku (podkłady architektoniczne) – konieczne do określenia lokalizacji wszystkich odbiorników gazu oraz rozrysowania trasy instalacji,
c) Aktualna mapa do celów projektowych w skali 1:500 – jeżeli punki redukcyjno-pomiarowy znajduje się w linii ogrodzenia lub poza budynkiem aktualna mapa jest niezbędna w celu wrysowania trasy zewnętrznej instalacji gazu,
d) Informacja o projektowanej infrastrukturze technicznej: przyłączach i instalacji wodociągowej, kanalizacji sanitarnej, kanalizacji deszczowej, kabli telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych.
Powyższe informacje są niezbędne w celu uniknięcia kolizji z innymi instalacjami.
e) Informacja o stanie prawnym przedmiotowych działek. Jeżeli w ramach projektu mamy uzyskać wszelkie niezbędne uzgodnienia, w tym zgody właścicieli nieruchomości na lokalizację instalacji na przedmiotowej nieruchomości (lub nieruchomościach) musimy wiedzieć kto jest właścicielem działki (działek).
f) Opinia kominiarska, która określa możliwość przyłączenia kotłów gazowych do przewodów powietrzno-spalinowych. Opinia jest wymagana tylko w przypadku modernizowanych instalacji lub istniejących budynków, w których projektujemy nową instalację.
Projekt instalacji gazu w 25 krokach:
1. Zapoznaj się z warunkami technicznym przyłączenia do sieci gazowej.
2. Zapoznaj się z aktualną mapą do celów projektowych.
3. Zapoznaj się rzutami architektonicznymi.
4. Uzgodnij z architektem (lub inwestorem lub innym zleceniodawcą) liczbę i lokalizację odbiorników gazu.
5. Oblicz zapotrzebowanie gazu z uwzględnieniem równoczesności poboru gazu przez wszystkie odbiorniki gazu.
6. Sprawdź czy zapotrzebowanie gazu zgadza się z wydanymi warunkami technicznymi (zapotrzebowania gazu jest mniejsze lub równe wartości podanej w warunkach technicznych). Jeżeli wszystko się zgadza możesz przystąpić do dalszego etapu, jeżeli nie uzgodnij z Zamawiającym plan działania tj. zmiana warunków technicznych, likwidacja części odbiorników, zmiana mocy części odbiorników – jeżeli warunki na to pozwalają).
7. Narysuj na rzutach wszystkie odbiorniki gazu, ich moc i godzinowy pobór gazu.
8. Narysuj na rzutach trasy instalacji.
9. Oznacz piony instalacji gazu.
10. Narysuj zewnętrzną instalację gazu od punktu redukcyjno-pomiarowego do budynku.
11. Oznacz na rzutach przewody wentylacyjne i spalinowe. Kanały powinny spełniać wymagania warunków technicznych przytoczonych na samym początku artykułu.
12. Narysuj uproszczony schemat obliczeniowy – jednokreskowe rozwinięcie instalacji.
13. Opisz na rzutach oraz w tabeli obliczeniowej wstępnie przyjęte średnice i materiał instalacji. Wstępne średnice przewodów gazowych można przyjąć na podstawie tablic, zawartych w książkach do projektowania instalacji gazu.
14. Sprawdź dobór gazomierza. W przypadku budownictwa jednorodzinnego, gdzie pobór gazu jest nie większy niż 10 m3/h dostawca gazu narzuca typ gazomierza.
15. Wyznacz trasę instalacji gazu, dla której przeprowadzisz obliczenia hydrauliczne. Dla tej trasy (najczęściej jest to pion najbardziej oddalony od kurka głównego) wykonaj szczegółowe obliczenia hydrauliczne.
16. Znając wielkość przepływu gazu na poszczególnych odcinkach i wstępnie określone średnice oblicz stratę liniową i miejscową na poszczególnych odcinkach .
17. Dodaj do obliczeń poprawkę wynikającą spowodowaną różnicą poziomów, wynikającą z różnicy gęstości gazu i powietrza (odzysk lub strata ciśnienia na pionie).
18. Znając stratę ciśnienia wynikającą z oporów przepływu, maksymalną stratę ciśnienia na gazomierzu oraz odzysk ciśnienia na pionie – oblicz rzeczywistą stratę ciśnienia w instalacji. Sprawdź czy całkowita strata ciśnienia jest mniejsza od dopuszczalnej straty ciśnienia w instalacji.
Rzeczywista starta ciśnienia w instalacji wynosi średnio od 80 do 140Pa. Należy pamiętać, aby niepotrzebnie nie przewymiarować instalacji.
Dla instalacji gazu zasilanej gazem ziemnym wysokometanowym E (GZ 50), maksymalna strata ciśnienia wynosi 150 Pa, a dla gazu GZ-35 wynosi 100 Pa.
19. Jeżeli starta ciśnienia jest za duża, skoryguj wstępnie przyjęte średnice i wykonaj obliczenia ponownie.
20. Oznacz na rzutach ostatecznie przyjęte średnice instalacji gazu.
21. Narysuj ostateczne rozwinięcie instalacji gazu.
22. Nanieś na podkład pozostałe instalacje. Najlepiej podkład i pozostałe instalacje oznacz kolorem szarym, a projektowaną instalacje gazu kolorem czarnym lub czerwonym.
23. Wyślij projekt do architekta, celem koordynacji międzybranżowej.
24. Jeżeli wykonujesz projekt na zlecenie architekta wydrukuj projekt w 4 egz. i przekaż kompletną dokumentacje.
25. Jeżeli masz w zakresie uzyskanie decyzji pozwolenia na budowę pozyskaj od Inwestora oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane oraz pełnomocnictwo do złożenia wniosku w imieniu inwestora.
Podstawa prawna i materiały dodatkowe:
1. Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane.
2. Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
3. Dz.U. 2013 poz. 640 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie.
4. Bąkowski K. Sieci i instalacje gazowe.
Opracował:
mgr inż. Adam Masłowski