Sprawność urządzeń wodno-melioracyjnych, zależy od ich obsługi i regularnej konserwacji. Ponieważ w Polsce nie ma obowiązku uzgadniania tras zbieraczy i sączków drenarskich w ZUDP (Zespole Uzgodnień Dokumentacji Projektowej), rurociągi te nie są wykazywane na planach sytuacyjno-wysokościowych. Często zdarza się, że fragmenty zbieraczy i studzienki melioracyjne oznaczane są przez geodetów jako kanalizacja deszczowa. W praktyce te urządzenia okazują się elementami istniejących melioracji. Jedynymi instytucjami, które posiadają wykaz i stan urządzeń melioracyjnych w Polsce są Oddziały Terenowe Wojewódzkich Zarządów Melioracji.
Złe rozpoznanie terenu i mała dociekliwość projektantów w stosunku do istniejących urządzeń melioracyjnych (np. zbieracze, sączki, studzienki i wyloty drenarskie prze drogach) skutkuje częstymi błędami projektowymi w dokumentacji projektowej, jak również całkowitym pominięciem tej branży w uzgodnieniach. Problem pojawia się dopiero na budowie, kiedy układając sieci kanalizacyjne, wodociągowe itp. natrafiamy na rurociągi drenarskie nie naniesione na mapie. Zdarzają się sytuacje w których wykonawcy wg własnej koncepcji przebudowują saczki, nie zawsze poprawnie. Może to skutkować źle funkcjonującym systemem melioracyjnym, lub co gorsze podmyciem świeżo zagęszczonego podłoża i zapadnięciem się terenu. A jeśli była to nowa droga asfaltowa? Rosną koszty wykonawcy.
Dlatego bardzo ważnym i istotnym punktem w projektowaniu są uzgodnienia z Melioracjami. Dotyczy to głównie projektów związanych z budową nowych dróg, sieci i przyłączy.
Etapy uzgodnień dokumentacji projektowej z Zarządami Melioracji i Urządzeń Wodnych:
1. Sprawdzenie na terenie, którego Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Polsce zlokalizowana jest inwestycja.
2. Sprawdzenie na terenie, którego Oddziału Terenowego znajduje się inwestycja.
3. Wysłanie zapytania o warunki techniczne przebudowy sieci i urządzeń melioracyjnych lub opinii dt. budowy Naszej inwestycji.
Zapytanie wysyłamy bezpośrednio do Oddziału Terenowego. Możemy wysłać na adres Zarządu Wojewódzkiego, ale Nasze pismo i tak zostanie odesłane do Oddziału Terenowego.
Wysyłamy pismo przewodnie i dwa komplety map sytuacyjno – wysokościowych w skali 1:500 lub 1:1000 z zaznaczonymi fragmentami dotyczącymi uzgodnień. Jeden komplet do użytku Melioracji, drugi z prośbą o zaznaczenie urządzeń melioracyjnych i odesłanie.
4. Zapoznanie się z opinią lub warunkami melioracji.
Jeżeli istnieje taka możliwość kupujemy od Zarządu Melioracji skany map z naniesionymi zbieraczami i sączkami na terenach rolniczych, na których ma być realizowana inwestycja lub innych urządzeń. Mapy takie możemy w prosty sposób skalibrować i podpiąć w Auto CAD-e pod plan geodezyjny. Z uwagi na małą dokładność planów urządzeń melioracyjnych, które często były rysowane ręcznie w skali 1:5000, dokładność takiego przenoszenia rurociągów drenarskich na Nasze podkłady waha się od +- 1 m do +- kilku metrów.
5. Jeżeli zachodzi konieczność przebudowy urządzeń melioracyjnych uzgadniamy to z Melioracjami.
Jeżeli opracowujemy operat wodnoprawny na budowę urządzeń melioracji podstawowych lub szczegółowych również musimy uzgodnić ostateczną wersję operatu.
Poniżej przedstawiam podstawowe zadania Terenowych Oddziałów Zarządów Melioracji i Urządzeń Wodnych w Polsce:
– obsługa i eksploatacja urządzeń melioracji wodnych podstawowych (rzek, kanałów, wałów przeciwpowodziowych, budowli hydrotechnicznych, pompowni melioracyjnych i zbiorników),
– regularna konserwacja urządzeń melioracyjnych oraz sprawowanie nadzoru technicznego nad wykonywaniem robót konserwacyjnych,
– prowadzenie ewidencji urządzeń melioracji podstawowych i szczegółowych na obszarze działania podległego Oddziału Terenowego,
– uzgadnianie projektów w zakresie kolizji z urządzeniami melioracji podstawowych i szczegółowych tj. wydawanie warunków technicznych przebudowy lub opinii technicznych, uzgadnianie rozwiązań projektowych oraz późniejsza kontrola poprawności realizacji,
– realizowanie działań inwestycyjnych poprzez budowę nowych urządzeń oraz remonty i modernizacje istniejących
– ochrona przeciwpowodziowa.
Ogólnie mówiąc Oddziały Terenowe realizują zadania w zakresie utrzymania i eksploatacji systemów wodno-melioracyjnych rolnictwa i zabezpieczenia przeciwpowodziowego.