Instalacje tryskaczowe ochrony magazynu wysokiego składowania
Instalacje tryskaczowe ochrony magazynu wysokiego składowania

Projektowanie instalacji przeciwpożarowych, zwłaszcza instalacji tryskaczowych wymaga globalnego podejścia do rodzaju chronionych obiektów, w tym różnych przestrzeni w budynku.

Poza polską normą tryskaczową PN-EN 12845, licznymi rozporządzeniami i ustawami, które musimy stosować mamy normy i wytyczne krajów europejskich oraz standardy amerykańskie.

Podstawowe normy i wytyczne projektowania instalacji tryskaczowych w Polsce:

  • Polska norma PN-EN 12845 Stałe urządzenia gaśnicze. Automatyczne urządzenia tryskaczowe. Projektowanie, instalowanie i konserwacja.
  • Wytyczne niemieckich ubezpieczycieli VdS CEA4001 Sprinkler Systems, Planning and Installation.
  • Amerykański standard NFPA 13 Standard For The Installation Of Sprinkler Systems.
  • Wytyczne amerykańskich ubezpieczycieli FM Global Data Sheet 2-0.

Bez względu na wybór normy i wytycznych projektowania, odnosimy się zawsze do rodzaju chronionych przestrzeni. Tych z kolei są dziesiątki:

  • biura,
  • centra handlowe,
  • hale magazynowe,
  • hale produkcyjne (z podziałem na wszystkie możliwe branże),
  • warsztaty,
  • więzienia,
  • hotele,
  • fabryki,
  • browary,
  • kina,
  • teatry itd.

Celem tego artykułu nie jest wypisanie wszystkich możliwych budynków, które mogą być chronione za pomocą instalacji tryskaczowej. Rozmyje to temat przewodni.

W każdej normie znajdują się tabele z przyporządkowaniem funkcji budynku do klasy zagrożenia pożarowego.

Pragnę tylko wskazać, że punktem wyjścia do zaprojektowania instalacji przeciwpożarowych jest zawsze chroniona przestrzeń:

  • funkcja chronionej strefy,
  • powierzchnia strefy,
  • wysokość strefy do stropu,
  • wysokość składowania,
  • rodzaj składowanych materiałów,
  • sposób składowania materiałów (w regałach, stosach),
  • ciecze palne.

W przypadku pożaru ampułka w tryskaczu pęknie, woda wypłynie i będzie zraszać chronioną powierzchnię.

To czy instalacja będzie skuteczna, zależy od etapu projektowania, od zakwalifikowania chronionej strefy do klasy zagrożenia pożarowego wg odpowiedniej normy.

Instalacje mogą kontrolować pożar do przyjazdu Państwowej Straży Pożarnej lub mogą go całkowicie ugasić.

Źródło: Fotografia własna A. Masłowski

Bez względu, który standard wybierzesz, zawsze wrócisz do podstawowych parametrów projektowania instalacji tryskaczowych.

Poniższe parametry to właśnie wspólne cechy projektowania wszystkich wodnych instalacji tryskaczowych:

  • powierzchnia zraszania,
  • intensywność zraszania,
  • powierzchnia chroniona przez jeden tryskacz,
  • czas działania instalacji.

„Należy w tym momencie podkreślić bardzo ważną kwestię. Są to wspólne cechy – parametry projektowe, jednak wartości są różne dla poszczególnych norm.”

Intensywność i powierzchnia zraszania

Poniżej przykładowa tabela z zeszytu FM Global FM DS 3-26 Fire Protection for Nonstorage Occupancies. Wybór chronionej powierzchni zależy od zakwalifikowania strefy do klasy zagrożenia pożarowego (HC-1, HC-2 lub HC-3) oraz określeniu maksymalnej wysokości sufitu.

Akademia Projektanta Instalacji Sanitarnych
Źródło: FM Global FM DS 3-26 Fire Protection for Nonstorage Occupancies

Przykład:

Funkcja chronionej przestrzeni to hala produkcyjna. Na podstawie wytycznych FM Global zakwalifikowano obszar produkcyjny do kategorii zagrożenia pożarowego HC-2. Wysokość pomieszczenia wynosi 10 m.
Projektuje się instalację tryskaczową mokrą „WET”.

Przyjęto następujące parametry instalacji tryskaczowej: 8/230

co oznacza, że należy zagwarantować intensywność zraszania minimum  8 (mm/min) na każdy m2. Do obliczeń instalacji należy przyjąć zadziałanie instalacji na powierzchni 230 m2.

Projektowana intensywność zraszania wyniesie I = 8 (mm/min)/m2 x 230 m2 = 1840 mm/min.

Źródło: FM Global FM DS 3-26 Fire Protection for Nonstorage Occupancies
Źródło: Fotografia własna A. Masłowski. Tryskacze o różnych współczynnikach wypływu: K80, K200 i K363 (ESFR).

Powierzchnia chroniona przez jeden tryskacz

Maksymalną powierzchnię chroniona przez jeden tryskacz określamy zgodnie z w/w przyjętymi normami (a raczej jedną normą, ponieważ wybieramy zawsze jedną normę i wg tej normy projektujemy całą instalację).

Poniżej przykładowa tabela do określenia minimalnej i maksymalnej powierzchni chronionej przez jeden tryskacz dla klasy zagrożenia HC-1 wg FM, do 9,0 m i powierzchni nie magazynowej.

Pamiętaj, że rozstaw tryskaczy ma kluczowe znaczenie na ilość załączonych tryskaczy w strefie obliczeniowej.

Źródło: FM Global FM DS 2-0 INSTALLATION GUIDELINES FOR AUTOMATIC SPRINKLERS

Czas działania instalacji tryskaczowej

Nie jest trudno odgadnąć, że czas działania jest związany z zagrożeniem pożarowym

większe zagrożenie = większy czas trwania pożaru

Jeżeli miałbym określić trzy zmienne charakteryzujące dysze przeciwpożarowe, byłyby to:

  • wydatek dyszy,
  • ciśnienie na dyszy,
  • czas działania.

Czas działania jest trzecią zmienną, którą musimy określić w dokumentacji projektowej.

W instalacjach tryskaczowych czas działania instalacji wyznacza się od 30 do 120 minut.

Inaczej niż np. w sieci wodociągowej przeciwpożarowej hydrantów zewnętrznych, gdzie zapas wody musi być nawet na 4 godziny (240 minut).

Czy to jest dużo?

Wystarczy poczytać kilka analiz pożarów hal magazynowych, których dogaszanie trwało nawet 5-10 dni.

Pozdrawiam
mgr inż. Adam Masłowski

………

Jeśli zaciekawiło Cię co napisałem to udostępnij ten post, aby szerzyć świadomość ludzi na temat urządzeń przeciwpożarowych!

………

Jeżeli jest zainteresowany tematyką projektowania urządzeń przeciwpożarowych dołącz do Akademii Projektanta Instalacji Sanitarnych.
Stworzyłem Akademię, w której uczę projektowania wodnych i pianowych systemów przeciwpożarowych.
Poniżej kliknij i zapisz się na listę osób zainteresowanych. Dla osób zapisanych przewiduje ekstra promocję:

.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here